Droga książki
Czy tzw. „droga książki”, od zakupu do wypożyczenia czytelnikowi, bardzo się zmieniła od ubiegłego wieku? Otóż niektóre punkty z tej „drogi” zupełnie wypadły (12-15) i książki (lub inne zbiory) szybciej trafiają w ręce czytelników.
Skorzystamy z okazji i przedstawimy jak to obecnie wygląda!
Zanim książka trafi na biblioteczne półki musi przejść przez wiele rąk. Dbanie o aktualność zasobów oraz ich właściwe opracowanie to jedne z podstawowych zadań Biblioteki. Zajmują się tym pracownicy, których często na co dzień nie widzicie. Zobaczcie sami jak to wygląda.
Zakup książki
Pierwszym krokiem jest pozyskanie zasobów. Najczęściej książki trafiają do zbiorów poprzez zakupy. Bibliotekarze monitorują na bieżąco nowości rynku wydawniczego, aby znalazły się jak najszybciej w Bibliotece.
W doborze wartych zakupu publikacji pomagają bibliotekarzom zgłaszane przez czytelników propozycje książek, recenzje publikacji zamieszczane w w sieci i czasopismach.
Książki z darów
Nowe nabytki trafiają też do biblioteki w postaci darów od pracowników lub innych instytucji oraz bibliotek. Nie wszystkie przekazane książki mogą jednak zostać włączone do zbiorów. Publikacje, które otrzymujemy z darów przechodzą proces selekcji, który polega na wyborze cenniejszych i użytecznych materiałów.
Porządek musi być
Kolejny etap – opracowanie książki. Egzemplarze muszą zostać wpisane do inwentarza. Każda pozycja uzyskuje w nim swój unikalny numer oraz opis składający się z autorów i tytułu książki oraz sygnatur – czyli symbolu, który wskazuje miejsce gdzie książki będą stały i do jakiego działu należały.
Pierwotnie inwentarze prowadzone były w formie papierowej – pisane ręcznie, obecnie jego rolę przejął system biblioteczny, w którym opisy są sporządzane w komputerach.
Nie tylko książki
Książki to nie jedyne publikacje gromadzone przez Bibliotekę. Posiadamy pokaźny zbiór audiobooków, grafik, płyt z muzyką, z filmami, czasopism oraz, ostatnio, gry planszowe.
Protokoły ubytkowania
W Dziale Gromadzenia i Opracowania Zbiorów przechowywane są protokoły selekcji księgozbioru.
Jednym z najstarszych jest Protokół o numerze 1 z 7 listopada 1956 roku, który dotycz książki należącej do Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wałbrzychu, mieszczącej się przy ulicy Sienkiewicza 2.
Protokół, tak jak protokoły powstające obecnie zawiera wykaz książek – w tym wypadku dotyczy to jednego woluminu zagubionego przez czytelnika.
Na protokole wymieniony jest skład komisji, złożonej z pracowników biblioteki, która podjęła decyzję o ubytkowaniu książki, nadając jej numer ubytku oraz wykreśliła zagubioną książkę z inwentarza.
Systematyczna selekcja księgozbioru biblioteki jest nieodłącznym elementem jej funkcjonowania.
Aranżacja lokalu bibliotecznego
Plansza podpowiada jak najlepiej urządzić lokal biblioteczny, tj. jak ustawić regały z książkami, gdzie powinno stać biurko bibliotekarza i gdzie utworzyć miejsce dla czytelnika, jeśli będzie musiał skorzystać ze zbiorów na miejscu. W tych czasach (przełom lat 40-tych i 50-tych XX w.) czytelnik nie miał wolnego dostępu do półek. Wszystkie książki podawał bibliotekarz. Na miejscu udostępniano zbiory cenne takie jak słowniki, encyklopedie, albumy, opracowania popularno-naukowe, ale również prasę (dzienniki, tygodniki i inne).
Tablica o nowościach bibliotecznych
Plansza przedstawia dostępne źródła informacji o nowościach wydawniczych, czyli nowych tytułach książek. Były to drukowane katalogi wydawnictw, tj. „Czytelnik”, „Iskry”, Nasza Księgarnia” czy popularno-naukowych „Książka i Wiedza”, „Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne”. Lata pięćdziesiąte to również okres wzmożonej indoktrynacji politycznej i odgórnie sterowanej ingerencji w różne strefy życia społecznego. Ingerencja ta nie ominęła również bibliotek. Z polecenia stosownych instancji politycznych z księgozbioru usuniętych zostaje dużo wartościowych pozycji, powodując zubożenie oferty książkowej. Biblioteka otrzymywała też dużo wytycznych o charakterze ideologicznym, do stosowania w codziennej pracy, np. tematów wieszanych plakatów czy tzw. Gazetek ściennych.
Obecnie śledzimy rynek wydawniczy na bieżąco w Internecie, na stronach poświęconych nowym książkom i na stronach wydawców. Jesteśmy otwarci na sugestie i propozycje czytelników, staramy się żeby nie umknął nam żaden kolejny tom serii.